Podcast – Bản tin tài sản đầu tư ngày 24.04.2020

Cùng điểm qua những thông tin chính về tình hình diễn biến tài chính kinh tế trước giờ giao dịch hôm nay: “Kinh nghiệm đầu tư: Cách Ray Dalio đứng dậy sau các thương vụ đầu tư thất bại ”

1. Tình hình thế giới

Chủ nghĩa lương thực quốc gia manh nha xuất hiện

Trên toàn cầu, dịch bênh COVID-19 khiến hàng triệu lao động không thể đến các cánh đồng để thu hoạch và trồng trọt. Năng lực vận chuyển hàng không cho sản phẩm tươi đã giảm mạnh khi máy bay “đắp chiếu” và thiếu các xe container để vận chuyển thực phẩm vì các chuyến đi từ Trung Quốc giảm mạnh.

Hiện tại, tỷ lệ tự cung tự cấp lương thực của Trung Quốc chưa đạt 80%, người ta biết rằng, với một quốc gia khi khả năng tự cung tự cấp lương thực không đạt con số 90% – tức là họ đang bất an.

Trong một bài viết có nhan đề “Đừng để COVID-19 trở thành nạn đói”, Giám đốc Tổ chức Nông lương Liên Hợp Quốc (FAO) cho rằng, ngăn chặn khủng hoảng lương thực bây giờ là vấn đề mang tính chất toàn cầu.

Thực ra, thế giới chưa đến nỗi thiếu lương thực về mặt số lượng, tức là những nhà sản xuất và xuất khẩu lớn nhất vẫn hoạt động tốt. Chỉ có điều, họ không muốn bán lương thực do phải dự phòng trong mùa dịch bệnh.

Một số quốc gia đang gây ảnh hưởng gián tiếp đến chuỗi cung ứng lương thực toàn cầu, như Kazakhstan, Serbia, Nga, Armenia, Ai Cập…. Những nước này đã cấm xuất khẩu bột mì, hạt kiều mạch, ngũ cốc, gạo, đường và một số loại rau, quả.

Thế nên, mới xuất hiện “chủ nghĩa lương thực quốc gia” khiến cho những khu vực xa xôi như châu Phi, thậm chí những nền kinh tế dịch vụ, có thể bị khủng hoảng lương thực.

2. Tình hình Việt Nam

Theo thống kê của báo tinnhanhchungkhoan.vn, tổng doanh thu trong quý I/2020 của 530 doanh nghiệp, chiếm khoảng 1/3 số doanh nghiệp đang giao dịch trên thị trường chứng khoán đạt khoảng 175.510 tỷ đồng, giảm nhẹ 1,6% so với cùng kỳ. Mặc dù vậy, chi phí sản xuất kinh doanh vẫn duy trì ở mức cao khiến tổng lợi nhuận trước thuế chỉ đạt khoảng 7.880 tỷ đồng, giảm tới 41,5% so với quý I/2019.

Trong đó, các ngành có mức giảm lợi nhuận trước thuế mạnh nhất là du lịch giải trí (-74,22%), bia và đồ uống (-64,26%), sản xuất và phân phối điện (-52,68%), xây dựng và vật liệu xây dựng (-51,07%), truyền thông (-45,39%) và bất động sản (-23,82%).

Về mặt giá trị tuyệt đối, đóng góp lớn nhất vào mức giảm chung của lợi nhuận trong số các doanh nghiệp đã công bố là nhóm nước và khí đốt, sản xuất và phân phối điện, sản xuất dầu khí và ngành xây dựng và vậy liệu xây dựng.

Bên cạnh những con số thiếu tích cực kể trên, cũng có một số ngành hầu như “miễn nhiễm” với tác động của dịch Covid-19 và là những điểm sáng về bức tranh chung của toàn thị trường như ngành dược phẩm (+22,03%), hóa chất (+47,05%), khai khoáng (+17,6%), lâm nghiệp và sản xuất giấy (+192,04%).

Nhà đầu tư nước ngoài vẫn nối dài chuỗi ngày bán ròng mạnh và trong phiên hôm nay 23/4 vẫn duy trì ở mức trên 300 tỷ đồng. Trong đó, tâm điểm bán ra của khối ngoại là nhóm cổ phiếu ngân hàng khi top 7 cổ phiếu trên sàn HOSE bị bán ròng mạnh có tới 5 mã thuộc dòng bank.

Trong báo cáo chiến lược quý II, Công ty cổ phần chứng khoán BIDV (BSC) đề cập các ngân hàng giảm lãi suất, hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Việc hỗ trợ lãi suất này sẽ ảnh hưởng một phần đến thu nhập lãi của các ngân hàng. Do đó, BSC điều chỉnh giảm nhẹ NIM toàn hệ thống xuống mức 3,56%

Bên cạnh đó, nợ xấu có thể tăng trong bối cảnh dịch bệnh. Dịch bệnh làm ảnh hưởng chung đến lợi nhuận các ngành sản xuất và dịch vụ, hiện chiếm khoảng 82% cơ cấu cho vay, từ đó ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của các doanh nghiệp. Với giả định thận trọng, BSC điều chỉnh dự báo tăng tỷ lệ nợ xấu của toàn hệ thống lên mức 1,7%, so với mức giả định 1,4% ban đầu. Bên cạnh đó, chi phí trích lập dự phòng cũng điều chỉnh tăng do nhận định việc chất lượng tài sản suy giảm.

Mặt khác, BSC nhận định thu nhập ngoài lãi vẫn là cơ hội tiềm năng của các ngân hàng. BSC kỳ vọng thu nhập ngoài lãi của toàn ngành tiếp tục tăng 25 – 30% trong năm nay nhờ việc tiếp tục tăng phí dịch vụ, tăng trưởng khách hàng cá nhân và khai phá các mảnh đất mới nhiều tiềm năng (bancassurance, trái phiếu…).

3. Tài sản đầu tư

Theo Trung tâm Phân tích, quý I, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) vẫn tăng trưởng tốt về khối lượng và lãi suất phát hành tăng lên. Các doanh nghiệp đang đối mặt với rủi ro chưa từng có tiền lệ do đại dịch Covid-19 nên nhà đầu tư cũng yêu cầu mức lãi suất cao hơn với các trái phiếu.

Tổng cộng 47.500 tỷ đồng TPDN được phát hành gồm 5.000 tỷ đồng phát hành ra công chúng của Tập đoàn Masan, còn lại là 256 đợt phát hành riêng lẻ của 17 doanh nghiệp niêm yết và 48 doanh nghiệp chưa niêm yết.

Nhóm các doanh nghiệp bất động sản dẫn đầu về khối lượng phát hành với tổng cộng 23.202 tỷ đồng, chiếm tới 49% khối lượng phát hành toàn thị trường quý I và tăng 9,8% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong quý I, lãi suất phát hành bình quân là 10,4%/năm, cao hơn lãi suất phát hành bình quân quý IV/2019 là 1.08% và cao hơn lãi suất phát hành trung bình cả năm 2019 tới 1.57%.

Nhóm nhà đầu tư cá nhân trong nước tiếp tục tham gia tích cực khi mua tổng cộng 9.536 tỷ đồng trái phiếu. Tỷ trọng cá nhân mua trên tổng lượng phát hành toàn thị trường quý I là 20% – gấp đôi so với mức trung bình 10% của năm 2019.

4. Câu chuyện đầu tư

Kinh nghiệm đầu tư: Cách Ray Dalio đứng dậy sau các thương vụ đầu tư thất bại

Huyền thoại đầu tư Ray Dalio cũng từng đưa ra quyết định sai, làm mất hết tiền của mình, của khách hàng, nhưng thiền định đã giúp ông trở lại mạnh mẽ.

Sai lầm và tay trắng

Ở tuổi 12, tỷ phú Ray Dalio ông mua cổ phiếu đầu tiên với giá dưới 5 USD, lúc còn làm caddie sân Golf tại Queens, New York.

Trong một buổi phóng vấn với Business Insider, Dalio chia sẻ: “Tôi đã may mắn, bởi vì công ty đó gần như phá sản, tuy nhiên một công ty khác mua lại doanh nghiệp đó và giá trị của nó tăng gấp 3, và khi đó tôi nghĩ đầu tư khá dễ dàng và bị cuốn theo”.

Khoảng đầu tư 300 USD của ông vào hãng hàng không Northeast Airline đã tăng vọt lên 900 USD, và ông kiếm được 600 USD trước khi vào lớp 7 vào năm 1962.

Giờ đây sau hơn 57 năm, khối tài sản ròng của Dalio đã có giá trị 16,9 tỷ USD. Không bàn tới việc ông là một trong những người có ảnh hưởng trong thị trường tài chính thế giới với vai trò là nhà sáng lập của quỹ phòng hộ lớn nhất thế giới Bridgewater Associates với 160 tỷ USD dưới quyền quản lý của quỹ này.

Tuy nhiên, với ông Dalio, thành công không phải là con đường thẳng tắp.

Vào năm 1982, bảy năm sau khi thành lập quỹ Bridgewater trong căn phòng 2 giường ngủ của ông tại căn chung cư ở thành phố New York, ông đã đặt cược vào 1 thương vụ tồi khiến ông phải vỡ nợ và suy sụp tinh thần.

Ông Dalio chia sẻ rằng: “Lúc đó, tôi túng quẫn tới mức phải mượn 4.000 USD từ cha tôi để thanh toán các hóa đơn chi phí cho gia đình.”

Dalio, lúc 33 tuổi, đã chắc mẩm rằng thị trường chứng khoán và kinh tế sẽ đi xuống (nguyên nhân từ việc Mexico tuyên bố vỡ nợ). Thay vào đó, kinh tế và thị trường Mỹ lại tăng trưởng mạnh. Những tuần sau đó, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ ra quyết định cắt giảm lãi suất thúc đẩy thị trường nhiều hơn nữa và làm cho Dalio mất mọi thứ.

Ông nói: “Vì đưa ra quyết định sai, tôi mất hết tiền của mình, của khách hàng của công ty, tôi phải để mọi người trong công ty ra đi.”

Và trong khi miêu tả khoảng thời gian đó là một khoảng thời gian đau buồn, ông cho rằng kinh nghiệm là thứ tốt nhất cho ông và buộc ông phải thay đổi cách tư duy.

Thiền định siêu việt giúp Dalio ra quyết định tốt hơn

Dalio chia sẻ với Business Insider rằng :“Tôi đã học thiền định siêu việt,” việc thiền định giúp ông soi xét lại sai lầm của bản thân và an tịnh tâm trí để có những quyết định tốt hơn cho tương lai.

Ông Dalio cũng chia sẻ rằng: “Khi nỗi đau qua đi, đừng chỉ chăm chú vào việc tiến lên phía trước, hãy suy ngẫm lại vì đó là nơi sự tiến bộ của bạn bắt đầu”.

Trong quyển sách “Các nguyên tắc”, Dalio viết rằng ông ấy học thiền định siêu việt sau khi ban nhạc Beatles học phương pháp này vào năm 1968 ở Ấn Độ. Thiền định giúp ông nghĩ thấu đáo hơn và sáng tạo hơn khi đưa ra quyết định.

Theo Bob Roth, được cho là người thầy tốt nhất của Dalio, tác giả của cuốn “Sức mạnh của tĩnh lặng: Quyền năng của thiền siêu việt,” thiền siêu việt không chỉ tập trung vào niệm và điều hòa nhịp thở; thay vào đó phương pháp khuyến khích sự tĩnh lặng tâm trí bằng cách nhắm mắt và khẽ lập đi lập lại 1 câu chú để giảm thiểu stress và lo lắng. Phương pháp này kéo dài trong vòng 20 phút, 2 lần trong ngày.

Dalio cũng nói rằng nhiều người không nhận ra rằng “có 2 bản thể trong chính bạn.”

Con người “cảm tính” của bạn đến trong vô thức và trong 1 vài tình huống có thể sinh ra stress và những cảm xúc làm bạn mất kiểm soát hoàn toàn và theo đó thì vẫn có 1 phần “lý trí” của bạn.

Ông ấy cũng cho rằng: “Cả 2 đều có những mặt mạnh, bởi vì tiềm thức luôn mang đến những trực giác và những thứ như sự thông tuệ, và nếu bạn có thể bình tĩnh và giải quyết những thứ trên một cách đồng nhất, không chỉ mang đến cho bạn sự tĩnh lặng mà còn làm tư duy của bạn tốt hơn.”

Ông ấy cũng chia sẻ việc thiền định giúp ông cân bằng sự hung hăng trong bản thân và chuyển tâm trí của ông từ hướng suy nghĩ rằng ông luôn đúng, sang việc tự vấn rằng “làm cách nào mà mình biết mình có đúng hay không?”

Ông cũng chia sẻ trong quyển sách về những va vấp của ông rằng: “Tôi thấy rằng cách tốt nhất để trả lời câu hỏi trên là tìm 1 người có suy nghĩ độc lập, có chung 1 sứ mệnh với tôi, và có góc nhìn khác hơn tôi.” Ông cũng cho rằng việc để người khác phản biện với mình có thể giúp ông có góc nhìn nhận tốt hơn về biện giải của họ và để họ phản biện ý tưởng của ông, nó là thứ giúp Bridgewater đưa ra quyết định tốt hơn và xây dựng lại danh tiếng của nó.

Dalio cũng đã ghi nhận rằng việc thiền định là 1 lý do quan trọng làm nên thành công của ông hôm nay và là 1 món quà mà ông có thể tặng cho mọi người.